درمان اختلال افسردگی

اختلالات افسردگی یک بیماری است که شامل خلق و خو و افکار فرد می شود.

این بیماری انگیزه را از بین می برد و در عملکرد عادی زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند.

این بیماری معمولاً فرد افسرده را آزار می دهد و افرادی که به او اهمیت می دهند نیز مبتلا می شود.

طبق نظر متخصصان همانند دکتر سید فخرالدین آرمن اختلالات افسردگی با احساس گذرا غم و اندوه یکسان نیست طبق تعریف، علائم باید حداقل به مدت دو هفته وجود داشته باشند تا افسرده تلقی شوند.

افسردگی نه نشانه ضعف فردی است و نه حالتی که بتوان آن را به میل خود از بین برد.

افسردگی به صورت اپیزودیک رخ می دهد هر قسمت هفته ها یا ماه ها طول می کشد.

با این حال، علائم به مرور زمان خود به خود باز می گردند. اما برخی از اشکال درمان برای کاهش احتمال اپیزودهای مکرر مهم هستند.

انواع اختلال افسردگی

افسردگی دارای انواع گوناگون بوده و علائم ناشی از آن جزئی و یا بسیار شدید است.

انواع افسردگی عبارتند از:

• افسردگی به صورت شدید
• افسردگی به صورت مداوم
• افسردگی به صورت اختلال دو قطبی
• افسردگی در پریود
• افسردگی بعد از زایمان
• افسردگی ناشی از سندروم پیش از قاعدگی
• افسردگی موقعیتی
• افسردگی فصلی
• افسردگی غیر عادی

علائم ناشی از اختلال افسردگی

از جمله علائمی که این بیماری ممکن است با خود به همراه داشته باشد می توان موارد زیر را بیان نمود.

مشکلات خواب

ایجاد مشکلاتی در خواب فرد به صورتی که فرد در خوابیدن و یا حفظ کردن روند خواب دچار ناتوانی شده و گاهی نیز فرد دچار خواب زیاد از حد می‌شود.

درد قفسه سینه

ایجاد درد در قفسه سینه که ممکن است ناشی از ناراحتی قلبی ریوی و یا وجود مشکلات معده باشد و چنان چه پزشک علتی برای بروز این درد پیدا نکرد احتمال وجود افسردگی در فرد را می دهد‌ که بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

خستگی

خسته بودن و نداشتن انرژی کافی که بعد از استراحت برای مدت زمانی طولانی همچنان وجود دارد و فرد انرژی برای انجام کارهای روزانه خود ندارد.

ناراحتی جسمی

وجود درد در عضلات و مفاصل فرد که در صورت طولانی بودن احتمال وجود افسردگی وجود دارد زیرا ابتلا به افسردگی موجب می‌شود فرد در معرض ابتلا به درد مزمن در عضلات گردد.

وجود ناراحتی های گوارشی به خاطر ارتباط بین مغز و روده رخ می دهد و به همین دلیل است که فرد با حالت تهوع و استفراغ در زمان افسردگی مواجه می‌شود.

داشتن سردرد که افراد مبتلا به افسردگی بیشتر از بقیه به آن مبتلا میشوند‌.

تغییر در اشتهای‌ فرد و تغییر در وزن که ناشی از اثرات افسردگی روی اشتهای فرد است.

اضطراب

داشتن اضطراب و آشفته شدن که در مردان با پرخاشگری نیز همراه است.

ایجاد اختلال در روابط جنسی و زناشویی که موجب کاهش میل جنسی می‌شود.

دلایل ابتلا به اختلال افسردگی

تنها یک دلیل خاص برای افسردگی وجود ندارد، شواهد نشان می دهد که افسردگی ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی، محیطی و روانی است.

تحقیقات با استفاده از تصویربرداری از مغز – مانند MRI – و سایر فناوری‌ها نشان می‌دهد که مغز افراد افسرده با افراد عادی متفاوت است.

به نظر می رسد که بخشی از مغز که مسئول تنظیم خلق و خو، تفکر، خواب، اشتها و رفتار است، عملکرد غیر طبیعی دارد اما این تغییرات دلیل افسردگی را توضیح نمی دهد.

علل زیادی برای بروز اختلالات افسردگی وجود دارد.

عوامل ژنتیکی ممکن است نقش پیچیده‌ای در ایجاد سطحی از حساسیت به برخی رویدادها مانند واکنش‌پذیری سیستم عصبی به اضطراب و سایر چالش‌ها داشته باشند.

دانشمندان می دانند که تنها یک ژن در این فرآیند دخیل نیست، احتمالاً بسیاری از ژن ها به همراه عوامل محیطی و عوامل دیگر نقش کوچکی در ایجاد آسیب پذیری دارند.

با این حال، افسردگی در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را ندارند نیز ممکن است رخ دهد.

قرار گرفتن در معرض محیط های خشن در اوایل زندگی – به ویژه تجربه ناملایمات شدید مانند سوء استفاده یا نادیده گرفته شدن – می تواند با تغییر حساسیت سیستم عصبی به رویدادهای اضطراب آور یا تهدید کننده، فرد را آسیب پذیر و مستعد کند.

تجارب شکست، عدم پذیرش، انزوای اجتماعی، از دست دادن یکی از عزیزان، یا درماندگی و ناامیدی در دستیابی به اهداف مورد نظر در زندگی یا روابط اغلب زمینه را برای یک دوره افسردگی فراهم می کند.

به همین دلیل است که بسیاری از محققین روحیه منفی افسردگی را سیگنالی دردناک می دانند به این معنا که نیازهای اولیه روانی فرد برآورده نمی شود و نیاز به راه حل های جدید وجود دارد.

محققان همچنین معتقدند که درجاتی از افسردگی ناشی از فقدان مهارت های لازم برای پردازش احساسات منفی است.

برخی از مؤثرترین درمان‌های افسردگی، ابزارهای شناختی و عاطفی را برای مقابله با احساسات منفی آموزش می‌دهند.

تروما، که می تواند مکانیسم های پردازش عاطفی را مختل کند، محرک دیگری برای یک دوره افسردگی است.

افسردگی در سالمندان

برخلاف تصور رایج، افسردگی با افزایش سن یک اتفاق عادی نیست، برعکس، افراد مسن از سطح رضایت بیشتری از زندگی برخوردارند.

با این حال، زمانی که سالمندان از افسردگی رنج می برند، ممکن است این بیماری نادیده گرفته شود، زیرا علائم بیشتر به صورت تحریک پذیری یا بی تفاوتی عمومی یا خستگی و کمتر به شکل غم و اندوه ظاهر می شود.

افسردگی همچنین می تواند بر حافظه تأثیر بگذارد، به همین دلیل است که در افراد مسن، افسردگی می تواند به شکل گیجی یا مشکلات توجه ظاهر شود.

افزایش سن تغییرات زیادی در زندگی ایجاد می کند که می تواند باعث افسردگی شود.

از جمله این تغییرات ایجاد شده می توان به از دست دادن عزیزان، از دست دادن شغل و احساس هدف، از دست دادن قدرت یا سلامتی و … اشاره کرد.

علاوه بر این، بیماری هایی که بیشتر با افزایش سن رخ می دهند، مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و سرطان، ممکن است باعث علائم افسردگی شوند.

عوارض جانبی داروهای مورد استفاده برای درمان این بیماری ها نیز ممکن است به ایجاد افسردگی کمک کند.

البته نوعی افسردگی نیز وجود دارد که در اواخر زندگی بروز می کند و به آن افسردگی عروقی می گویند.

این افسردگی ناشی از آسیب عروق مغزی است که در نتیجه بیماری های قلبی عروقی رخ می دهد.

مطالعات نشان می دهد که قسمت های آسیب دیده رگ ها در مغز، خون را به قسمت هایی از مغز که وظیفه ی تنظیم احساسات دارند یا ماده سفید مغز محدود می کند.

کسانی که از افسردگی عروقی رنج می برند اغلب سابقه فشار خون بالا دارند.

افسردگی عروقی ممکن است به صورت پارانویا، تمایلات تهاجمی یا بی تفاوتی و کندی حرکات ظاهر شود، در واقع نقص هایی در عملکرد اجرایی وجود دارد.

تشخیص ممکن است شامل MRI برای شناسایی آسیب شناسی عروقی در مناطق خاصی از مغز باشد.

می توان گفت در اکثر موارد افسردگی عروقی به درمان های دارویی پاسخ نمی دهد لذا اولین رویکرد درمانی درمان شناختی رفتاری می باشد.

بیشتر سالمندان مبتلا به افسردگی با دریافت روان درمانی، داروهای ضد افسردگی یا ترکیبی از این دو بهبود می یابند.

تحقیقات نشان داده است که روان درمانی به تنهایی می تواند در طولانی شدن دوره بهبودی از افسردگی موثر باشد.

راه های درمان افسردگی

افسردگی جزو اختلالاتی است که می توان از طریق درمان آن را کنترل نمود و متناسب با علت و شدت آن از روش های درمانی مختلف جهت درمان استفاده می کنند‌.

به صورت کلی برای درمان کردن افسردگی از سه روش استفاده می کنند که به قرار زیر است:

استفاده کردن از دارو جهت درمان اختلال افسردگی

زمانی که تعادل مواد شیمیایی در مغز بر هم خورد ممکن است افسردگی رخ دهد.

برای برگرداندن این تعادل از قرص های ضد افسردگی استفاده می کنند. این قرص ها اعتبار آور و خواب آور نیستند و به عنوان مسکن تلقی نمی‌شوند در صورتی که مردم زیادی این باورها را نسبت به قرص های افسردگی دارند.

با مصرف یک الی دو هفتگی از قرص های افسردگی بهبودی و تاثیرات آن شروع گردیده و در ماه دوم تاثیر کامل خود را می گذارد.

اگر افسردگی بعد از این دوره ها درمان نگردد پزشک دوز داروها را بیشتر می کند.

چنان چه افسردگی شدید درمان شد پزشک مصرف دارو ها را برای مدت زمانی ۶ ماهه بعد از درمان نیز، لازم می داند‌ تا افسردگی دوباره عود پیدا نکند.

روان درمانی جهت درمان اختلال افسردگی

در این روش درمانی از طریق صحبت کردن با روانشناس درمان رفتاری شناختی صورت می گیرد و روابط شخصی بیمار و مشکلات وی حل می‌شود.

گاهی اوقات این روش را به عنوان اولین روش های درمانی در نظر می گیرند.

روان درمانی برای درمان کردن افسردگی هایی که خفیف و متوسط هستند گزینه مناسبی است.

در آن استراتژی های مقابله برای قرار گرفتن در موقعیت های مختلف که موجب افسردگی میشود، به فرد افسرده آموزش داده می‌شود و فرد می توان افکار‌ های منفی را مدیریت نماید.

رفتار درمانی های شناختی و همچنین روان درمانی فردی در روان درمانی به صورت گسترده آموزش داده شده و در درمان افسردگی موثر واقع می‌شوند.

از طریق رفتار درمانی شناختی راه های جدید برای تفکر و رفتار و دور کردن افکار منفی آموزش داده می‌شود و از طریق روان درمانی فردی موجب می‌شوند فرد روابط شخصی آشفته خود را که باعث افسردگی می‌شود درک کند و روی اصلاح آنها کار کند.

در افراد بالغ ترکیب کردن روان درمانی و دارو درمانی می تواند در درمان افسردگی و جلوگیری از عود آن بسیار موثر بوده است.

درمان اختلال افسردگی از طریق تغییرات سبک زندگی

بیماری افسردگی جزو آن دسته از بیماری ها نیست که فرد مبتلا بتواند خود آن را درمان نماید.

در کنار روش های درمانی به کار گرفته شده توسط پزشک، خود فرد نیز می تواند یکسری مراقبت ها را انجام دهد از جمله:

• باید به جلسات درمان خود متعهد بوده و به پزشک خود سر وقت مراجعه کنید.
  حتی زمانی که حسی در رابطه با بهبود ندارید دارو های خود را مصرف کنید و درمان خود را ادامه دهید زیرا رعایت این مورد ممکن است موجب عود دوباره افسردگی شود‌.
• میزان آگاهی در رابطه با افسردگی را بالا ببرید. از طریق مطالعه کردن می توانید انگیزه و قدرت را در خود افزایش داده و از خانواده نیز مطالعه در این زمینه را بخواهید.
• علائم هشدار دهنده را مورد توجه قرار دهید.
  پزشک و یا روانشناس شما را با این علائم آشنا کرده و به شما می گوید در زمان مواجه شدن با آنها چه کاری را انجام دهید.
• از مصرف الکل و مواد مخدر باید خودداری نمود.
  استفاده از الکل شدن علائم ناشی از افسردگی را کم نموده ولی در طولانی مدت موجب شدید تر شدن آن می‌شود.
• باید از خود مراقبت نموده و غذاهای سالم استفاده کنید، فعالیت بدنی کافی داشته و ورزش کنید، به میزان کافی بخوابید و هر فعالیتی که برایتان لذت بخش است را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

عوارض ناشی از افسردگی

چنان چه افسردگی جدی گرفته نشده و درمان نشود مشکلات جسمی و روانی زیادی را برای فرد ایجاد می کند از جمله:

• ممکن است موجب افزایش وزن شده و فرد را به بیماری هایی چون دیابت، بیماری قلبی عروقی و بیماری سندروم متابولیک مبتلا کند.
• مشکلات جسمی همراه با درد را در فرد ایجاد می کند.
• موجب سوء مصرف در الکل و مواد مخدر شده و عواقب جبران ناپذیری را برای فرد به همراه خواهد داشت.
• موجب رنج بردن از فوبیا و اضطراب می‌شود.
• افکار خودکشی را به ذهن فرد آورده و موجب اقدام به خودکشی می‌شود.

روان درمانی چیست؟

روان درمانی یکی از روش های درمان افسردگی است که توسط درمانگر ها استفاده می شود.

می توان گفت روان درمانی شامل گفتگو و گرفتن راه حل از یک مشاور یا درمانگر است که به درمان افسردگی فرد کمک می کند.

روان درمانی به صورت مشاوره فردی، خانوادگی و گروهی انجام می شود.

آیا افسردگی خود‌ به خود رفع می شود؟

افسردگی می تواند خودبه‌­خود برطرف شود اما این وضعیت دوان نداشته و موجب آسیب به زندگی و مغز فرد می شود.

جالب است بدانید متخصصان باور دارند که التهاب ناشی از افسردگی می تواند موجب زوال اعصاب شود.

مطابق یک تحقیق 23 درصد از بیمارانی که درمان نشدند طی مدت 3 ماه بهبود  یافته و 32 درصد از آنها بعد از 6 ماه و 53 درصد از آنها بعد از یک سال بهبود یافتند.

به صورت کلی در صورت داشتن علائم و ابتلا به افسردگی بهتر است به یک روانشناس حاذق مانند دکتر فخرالدین آرمن مراجعه کنید.

افسردگی مقاوم به درمان چیست؟

در صورتی که دارویی برای بیمار تجویز شود، پزشک طی ویزیت های منظم با ارزیابی شدت علائم، اثربخشی دارو را بررسی می کند.

اگر علائم تا 50 درصد کاهش یافته باشد به این معنی است که افسردگی به دارو پاسخ مثبت داده است، اما این واکنش کافی نیست.

حتی علائم خفیف نیز تأثیر مخربی بر مغز دارند و نه تنها احتمال عود افسردگی را افزایش می دهند، بلکه در واقع شروع آن را تسریع می کنند.

اگر افسردگی به چندین دارو، به تنهایی یا همراه با سایر داروها، پاسخ ندهد، یا عوارض جانبی غیرقابل تحمل داشته باشد، می گوییم که افسردگی در برابر درمان مقاوم است.

برای رهایی از افسردگی مقاوم به درمان و رهایی از افسردگی شدید باید به درمانگر مراجعه کنید او به شما خواهد گفت که برای درمان افسردگی چه کاری انجام دهید و بهترین درمان برای اختلال اضطراب و افسردگی برای شما چیست.

تحریک مغناطیسی مغز (TMS) برای درمان افسردگی چگونه است؟

در این روش درمان یک یا دو سیم به سر فرد متصل شده و جریان مغناطیسی به آن وارد می شود تا این جریان به بافت­‌های عمیق مغز دلیل بروز افسردگی است وارد شود.

می توان گفت نوع و قدرت جریان الکتریکی در این روش به همانا شکل است که در ام­‌آرآی استفاده می شود.

درمان با این روشبه بیهوشی نیاز نداشته و طی چند جلسه در مطب دکتر انجام می‌­شود.

می توان گفت 60 درصداز کسانی که به داروهای ضد افسردگی پاسخ نمی دهند با روش TMS بهبود قابل توجهی می یابند.

این روش، جدیدترین روش درمان افسردگی محسوب می شود.